Znajdź karmę odpowiadającą potrzebom Twojego zwierzaka
Znajdź karmę odpowiadającą potrzebom Twojego zwierzaka
Znajdź karmę odpowiadającą potrzebom Twojego zwierzaka
Czym jest cukrzyca u kotów?
Cukrzyca (diabetes mellitus) to choroba, która rozwija się, gdy kot nie może skutecznie wykorzystywać cukru (glukozy) lub kontrolować poziomu cukru we krwi. Insulina, hormon wytwarzany w trzustce, reguluje wykorzystanie i magazynowanie glukozy we krwi, przenosząc ją z krwi do komórek, w których jest potrzebna. Można to sobie wyobrazić, jak sytuację, w której rodzic odbiera dziecko ze żłobka i zabiera je do domu. Niewystarczająca produkcja insuliny może potencjalnie zagrażać życiu.
Co powoduje cukrzycę u kotów?
Istnieją dwa główne sposoby powstawania cukrzycy. W pierwszym przypadku układ odpornościowy organizmu zaczyna atakować komórki trzustki produkujące insulinę. Jest to nieodwracalny proces, który występuje częściej u psów niż u kotów. W drugim przypadku – będącym najczęściej występującym typem cukrzycy u kotów – komórki organizmu stają się bardziej odporne na insulinę. Oznacza to, że trzustka musi pracować ciężej, aby wyprodukować więcej insuliny. Z czasem komórki ulegają wyczerpaniu, a produkcja insuliny zaczyna spadać. Dotyczy to w szczególności kotów z nadwagą i otyłością. Ten typ cukrzycy może być czasem odwracalny dzięki szybkiej diagnozie, leczeniu i utracie wagi.
Inne czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia cukrzycy u kota to:
- Kondycja ciała. Koty z nadwagą są znacznie bardziej narażone na cukrzycę. Najbardziej zagrożone są koty bardzo otyłe.
- Wiek. Koty mogą zachorować na cukrzycę w każdym wieku, ale szczyt zachorowań przypada mniej więcej na 8 rok życia.
- Płeć. Cukrzyca u kotów występuje częściej u samców.
- Rasa. Koty burmskie są bardziej narażone niż inne rasy.
- Inne czynniki. Złe odżywianie i nieprawidłowości hormonalne mogą zwiększać ryzyko choroby.
Jakie są objawy cukrzycy u kotów?
Objawy cukrzycy są trudne do rozpoznania, ponieważ są podobne do objawów innych zaburzeń, takich jak przewlekła choroba nerek i nadczynność tarczycy. Jeśli zauważysz którykolwiek z poniższych objawów, może to oznaczać, że Twój kot cierpi na cukrzycę.
Oznaki i objawy cukrzycy:
Zwiększone pragnienie i częstsze oddawanie moczu
Utrata masy ciała
Niejedzenie
Zwiększony apetyt
Zmęczenie
Osłabienie
Ospałość
Wymioty
Depresja
Ból brzucha
Jeśli Twój kot wykazuje te objawy, może być chory na cukrzycę.
Diagnozowanie cukrzycy u kotów
Lekarz weterynarii wykona badania krwi i analizę próbki moczu. Z powodu braku insuliny pobierającej glukozę z krwi do komórek poziom cukru we krwi staje się coraz wyższy. Nerki odgrywają kluczową rolę w utrzymywaniu poziomu cukru i innych składników odżywczych we krwi na normalnym, bezpiecznym poziomie. Nazywa się to „homeostazą”. Nerki zaczynają wydalać nadmiar cukru do moczu, próbując obniżyć jego poziom we krwi. Możesz to sobie wyobrazić jako otwór przelewowy w zlewie. To dlatego w moczu zwierząt i ludzi cierpiących na cukrzycę znajduje się cukier.
Badanie krwi pozwoli upewnić się, że kotu nie dolega nic innego i sprawdzić poziom glukozy we krwi. Niektóre zdrowe koty mają wysoki poziom glukozy tylko z powodu stresu związanego z wizytą u lekarza weterynarii, więc musi on się przyjrzeć długoterminowemu markerowi zwanemu fruktozaminą. Może on również wykonać serię badań krwi lub poprosić Cię o wykonanie badań krwi metodą nakłucia w domu, dzięki czemu kot będzie bardziej zrelaksowany, a wyniki bardziej wiarygodne. Istnieją również urządzenia, które są wszczepiane w skórę i stale monitorują poziom glukozy u kota. Są one przydatne zarówno na etapie diagnozy, jak i późniejszego monitorowania skuteczności leczenia.
Leczenie cukrzycy u kotów
Kluczem do skutecznego leczenia cukrzycy u kotów są kontrola masy ciała, właściwa dieta i odpowiednie stosowanie leków.
- Utrata masy ciała. Koty cierpiące na cukrzycę zwykle doświadczają po diagnozie niezdrowej utraty wagi. Lekarz weterynarii będzie chciał zatrzymać tę niezdrową utratę wagi i ustabilizować stan kota, prawdopodobnie za pomocą insuliny lub leków doustnych. Jeśli po ustabilizowaniu się wagi Twój kot nadal będzie miał nadwagę, lekarz weterynarii może odpowiednio dostosować jego dawki pokarmowe lub dietę, aby uzyskał on właściwą, zdrową wagę. Otyłość sprawia, że organizm jest bardziej odporny na insulinę, co utrudnia jej produkcję na niskim poziomie i pogarsza sytuację. Utrata wagi może odwrócić ten proces, a u wielu kotów, przy odpowiedniej diecie, może nastąpić całkowita remisja.
- Dieta. Najlepszą karmą dla kotów z samą cukrzycą jest karma lecznicza o wysokiej zawartości białka i niskiej zawartości węglowodanów. Udowodniono, że karmy te sprzyjają remisji choroby u kotów. Jeśli Twój kot cierpi na choroby współistniejące, zwłaszcza choroby nerek, może nie móc przyjmować takiej karmy. W takim przypadku lekarz weterynarii zaleci karmę najlepiej dostosowaną do wszystkich schorzeń kota. Lekarz weterynarii może również zdecydować się na wprowadzenie diety bogatej w błonnik. Może ona być bardziej sycąca dla kotów, które są zawsze głodne po karmie wysokobiałkowej. Może ona pomóc w utracie wagi i remisji. Wysoka zawartość błonnika pomaga również spowolnić uwalnianie pokarmu z żołądka. Oznacza to, że żywność jest trawiona wolniej, a glukoza jest uwalniana przez dłuższy czas, co pozwala na uniknięcie dużych i gwałtownych skoków cukru we krwi.
Bez względu na to, jaką karmę spożywa Twój kot, ważne jest, aby pory posiłków oraz proporcje mokrej i suchej karmy były codziennie jak najbardziej zbliżone. Zwykle najlepszym sposobem jest karmienie bez ograniczeń, ale jeśli Twój kot musi schudnąć i ma racjonowaną karmę, wówczas najlepiej podawać mu małe, częste posiłki. Podajniki jedzenia z wbudowanym minutnikiem są naprawdę przydatne do wydzielania kotu karmy w ciągu dnia. - Leki. Do stabilizacji stanu kotów dotkniętych cukrzycą klasycznie stosuje się insulinę. Jak już powiedzieliśmy, czasami, gdy koty osiągną właściwą wagę, można zmniejszyć dawkę insuliny, ponieważ organizm jest bardziej wrażliwy na insulinę, a zregenerowana trzustka może produkować jej wystarczającą ilość. Obecnie dostępne są również doustne leki przeciwcukrzycowe, które może zalecić lekarz weterynarii.
Niezależnie od podjętych działań stan Twojego kota będzie wymagał monitorowania. Jak już wspominaliśmy, lekarz weterynarii może poprosić Cię o wykonanie badania krwi w domu. Polega ono na nakłuciu ucha małą igłą i zbadaniu poziomu glukozy we krwi na małym urządzeniu. Lekarz weterynarii może również zasugerować założenie stałego sensora do pomiaru glukozy. Monitorowanie jest niezbędne, aby upewnić się, że kot nie przyjmuje nadmiernej dawki leków, ponieważ hipoglikemia (niski poziom cukru we krwi) jest stanem zagrożenia życia. Monitorowanie stanu kota pozwoli również określić, kiedy nastąpi remisja choroby i będzie on mógł całkowicie odstawić leki.
Zdiagnozowanie cukrzycy może być sporym szokiem, a leczenie i monitorowanie mogą wydawać się zniechęcające, ale z pomocą i wsparciem zespołu weterynaryjnego będziesz mógł opracować dobry plan leczenia i dać kotu szansę na długie i szczęśliwe życie.
Recenzji dokonali dr Hein Meyer, DVM, PhD, Dipl-ECVIM-CA i dr Emma Milne BVSc FRCVS.