Zapalenie dziąseł u kotów: Przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie dziąseł jest najczęstszym rodzajem choroby jamy ustnej u kotów i występuje u nich równie często, co u psów i ludzi. Zapalenie dziąseł u kota może jednak objawiać się większą ilością objawów niż tylko obrzękiem i krwawieniem dziąseł, których Ty również możesz czasem doświadczyć. W niektórych przypadkach może ono zagrażać życiu.

Jako że jest ono bardzo powszechne — a także potencjalnie złożone i poważne — ważne jest, aby opiekunowie kotów rozumieli przyczyny i objawy zapalenia dziąseł u kotów, a także znali podstawowe metody leczenia i zapobiegania.

Co to jest zapalenie dziąseł?

Zapalenie dziąseł to stan zapalny dziąseł. Występuje ono głównie u starszych kotów, gdy gromadzi się płytka nazębna, a dziąsła reagują obrzękiem, zaczerwienieniem, krwawieniem i wrażliwością. Płytka nazębna to nagromadzenie bakterii i substancji, które tworzą osad przylegający do zębów. Płytka nazębna prowadzi do obrzęku zarówno dziąseł, jak i więzadła przyzębnego — struktury, która łączy zęby z kością.

Gdy reagują tylko dziąsła, dochodzi do zapalenia dziąseł, co dosłownie oznacza stan zapalny dziąseł. Gdy choroba postępuje, a więzadło przyzębne reaguje na płytkę nazębną obrzękiem i pogarszającym się stanem, powstałe zaburzenie określa się jako zapalenie przyzębia lub chorobę przyzębia. Terminy zapalenie dziąseł i choroba przyzębia są często błędnie używane zamiennie, dlatego ważne jest, aby je od siebie odróżniać.

Przyczyny zapalenia dziąseł u kotów

U większości kotów zapalenie dziąseł jest wynikiem stopniowego gromadzenia się płytki nazębnej — procesu, który zachodzi wraz z wiekiem, jeśli nie dba się o higienę jamy ustnej kota w wystarczający sposób. Dziąsła kotów mogą reagować na płytkę nazębną w bardzo zróżnicowanym stopniu. Niektóre koty gromadzą dużą ilość płytki nazębnej, co wywołuje u nich tylko lekkie zapalenie dziąseł, podczas gdy dziąsła innych kotów reagują w poważniejszy sposób. 

Indywidualny stopień zapalenia dziąseł i przyzębia u kota może zależeć w pewnym stopniu od podatności genetycznej, a także od ich higieny jamy ustnej. Na zapalenie dziąseł u kotów mogą jednak wpływać także niektóre choroby, w tym:

• Choroby zakaźne: Wirus białaczki kotów i wirus niedoboru odporności kotów to najczęstsze choroby zakaźne, które mogą prowadzić do zapalenia dziąseł.
• Resorpcja zębów: Zjawisko to było kiedyś nazywane odontoklastycznymi resorpcyjnymi nadżerkami (FORL). Jest to powszechna choroba u kotów, podczas której organizm zaczyna resorbować zęby z korzeni. Jest ona bardzo bolesna i diagnozuje się ją poprzez wykonanie zdjęcia rentgenowskiego zębów i dziąseł. Jedynym sposobem leczenia jest usunięcie chorych zębów, a w niektórych przypadkach oznacza to konieczność usunięcia wszystkich zębów. Choć brzmi to drastycznie, koty bardzo dobrze sobie z tym radzą i, co najważniejsze, nie odczuwają bólu. Podczas resorpcji zębów często występuje zapalenie dziąseł.
• Młodzieńcze zapalenie dziąseł: Ząbkujące koty zazwyczaj doświadczają łagodnego zapalenia dziąseł, ale poważne zapalenie dziąseł może wystąpić po pojawieniu się stałych zębów.
• Złamane zęby: Urazy mogą wywołać zapalenie dziąseł.
• Wady zgryzu: Wady zgryzu, często spotykane u kotów o płaskiej twarzy (zwanych również brachycefalicznymi), oraz inne nieprawidłowości ortodontyczne mogą prowadzić do zapalenia dziąseł.
• Zespół ziarniniaka eozynofilowego: Ta choroba zapalna może czasami dotykać warg, dziąseł, języka, a w konsekwencji pobliskich zębów.
• Przerost dziąseł: Chociaż u kotów występuje rzadziej niż u psów, przerost dziąseł prowadzi do zapalenia dziąseł u obu gatunków.
• Zapalenie jamy ustnej: Choroba ta jest wynikiem skrajnie nadmiernej reakcji dziąseł i otaczających tkanek jamy ustnej na tkanki zęba i płytkę nazębną i może powodować wyniszczający ból. Koty cierpiące na tę chorobę mogą być niezdolne do jedzenia ani picia. Czasami ból i stan zapalny są tak silne, że jedynym lekarstwem jest całkowita ekstrakcja wszystkich zębów. Brzmi to drastycznie, ale większość kotów radzi sobie potem naprawdę dobrze, a jakość ich życia ulega znacznej poprawie.